citer

Ik zag op Marktplaats een advertentie staan. ‘Een Zither te koop’, wat wij in Nederland een citer noemen, met een afbeelding van een Autoharp.
Close zou ik zo zeggen want de Autoharp is namelijk een variatie op de citer:

In 1865 emigreerde Charles F. Zimmerman (instrumentenmaker van beroep) vanuit Zuid-Duitsland naar Philadelphia. Zijn broer had daar een zaak waar instrumenten werden gerepareerd. Alle gereedschap was dus beschikbaar en Charles maakte van de bekende citer een instrument wat goedkoper was en wat gemakkelijk te bespelen is. (Daarover verderop iets meer.) Het was bedoeld als speelgoed voor kinderen en niet als serieus muziekinstrument. Hij vroeg er in 1882 patent op aan, maar vergat er een officiële tekening bij te voegen.
In 1885 kwam Charles in contact met een piano fabrikant. Deze besloot het groots aan te pakken. Er zijn er toen zo’n 50.000 van verkocht.
Door advertenties groeide de vraag naar de Autoharp en werd de fabricage flink uitgebreid tot 13.000 per week. In 1897 ging de onderneming echter failliet en moesten er duizenden autoharpen worden verbrand.

Er gebeurde nog van alles rond de Autoharp, zoals de ontwikkeling van de “Volkszither” waar wel met succes patent op aangevraagd werd. Je kunt je ook iets voorstellen bij de conflicten tussen de heren.

Ik maak een sprong naar 1926. Oscar Schmidt kocht toen het patent en maakte er zo’n 400 per week. De Autoharp werd gebruikt voor muzieklessen op scholen.
Pas na Wereld Oorlog II werd de Autoharp bekend. Het werd gebruikt in de American Folk Music door (o.a.) Maybell Carter van ‘The Carter Family’. Leuk is te vertellen dat zij, de manier waarop het instrument gespeeld werd, volledig veranderde. Oorspronkelijk werd de Autoharp, net als de citer, liggend bespeeld. Maar The Carter Family hadden veel optredens. En er moest telkens een tafel worden gevonden zodat het instrument op de juiste hoogte lag om door Maybell bespeeld te worden. Zij kwam op het lumineuzer idee om de autoharp rechtop vast te houden.

Dat brengt me op hoe autoharp te spelen:
Een Autoharp heeft dezelfde vorm als een citer en heeft ook van rechts naar links snaren van diverse dikte en lengte.
Over deze snaren liggen houten of metalen bars. Op deze bars zitten knoppen zodat de bar kan worden ingedrukt.
Onderaan elke bar zitten stukjes stof om enkele snaren af te dempen, zodat die niet klinken als de snaren in trillen worden gebracht. Elk akkoord is in de juiste vorm gesneden zodat het de juiste snaren laat klinken die bij het akkoord horen.

Klinkt misschien erg ingewikkeld, maar de Autoharp heeft een bijnaam: “Idioten Harp”: ”idioot moeilijk te stemmen, maar idioot makkelijk te spelen.”

© Herbert Bos            6/07/2019

 

Wilt u reageren op dit bericht? Gebruik dan de optie ‘Geef een reactie’ hieronder.

NB
Uw mailadres, nodig om de reactie te versturen, wordt niet zichtbaar weergegeven en blijft expliciet alleen bekend bij het Nederlands Blog Initiatief. Hierop is de Algemene Verordening Gegevensbescherming van toepassing.

Uw reactie wordt niet direct weergegeven; deze wordt eerst beoordeeld door het Nederlands Blog Initiatief.